Damar Köyünde Zaman İçindeki Değişim

Murgul ilçesine bağlı Damar köyünde, Cengiz Holding’e bağlı Eti Bakır A.Ş.’nin siyanürlü altın ayrıştırma tesisi kurma planına karşı tepkiler giderek büyüyor. Yıllardır madencilik faaliyetlerinden etkilenen yöre halkı, köyün geçmişteki canlı hâlinden bugün yaşanan çevresel sorunlara uzanan değişimi anlatarak projeye karşı çıkıyor.
Damar köyünde doğup büyüdüğünü belirten Zekiye Turan, bölgenin geçmişte bir işçi kenti olduğunu ve bugünle kıyaslanamayacak kadar canlı olduğunu anlattı. Turan, çocukluk döneminde bölgede dört sinema, ortaokul, üç ilkokul, PTT, Köy Hizmetleri ve belediye bulunduğunu, bugün ise bunların hiçbirinin kalmadığını söyledi.
Madencilik faaliyetlerinin çevreye verdiği zararlara dikkat çeken Turan, meyvelerin ve sebzelerin üzerinin gri cevher tozuyla kaplandığını, hayvanların bile bu tozu soluduğunu belirterek şunları dile getirdi: “Önceden Karadeniz Bakırları bize zarar verince ziyanımızı karşılıyordu. Şimdi özelleştikten sonra kimse bir şey vermiyor. Sağlığımız bozulmuş, ürünümüz zarar görmüş, hiç önemi yok. Şimdi de siyanür belasıyla karşı karşıyayız.”
38 yıldır Damar’da yaşayan Şerimhan Kadıoğlu ise köyün eski hâli ile bugünkü durumu arasında büyük fark olduğunu söyledi. “Bu Cengiz bizi mahvetti. Burayı kurtarmaya çalışacağız, inşallah başaracağız” diyerek tepki gösterdi.
“Burası bir zamanlar ‘Küçük Almanya’ydı”
Yaz aylarını Damar’da geçiren ve bölgeyi çok eski yıllardan beri tanıdığını söyleyen Nihat Yüksel, köyün eskiden çok daha kalabalık ve hareketli olduğunu belirtti. Sinemanın, PTT’nin, kıraathanenin ve belediyenin olduğu dönemi hatırlayan Yüksel, o zamanlar bölgeye “Küçük Almanya” dendiğini ifade etti.
Siyanürlü tesisin kabul edilemez olduğunu belirten Yüksel, “Siyanür bu coğrafyaya uygun bir şey değil, çok zehirli bir madde. Burada kurulmasına halk izin vermez. Başka Damar yok. Bu doğa, bu su, bu iklim yok olursa geriye ne kalır?” diyerek tepkisini dile getirdi.