Gluten kompleksi içeren ürünlerin (buğday, arpa, çavdar, yulaf) günlük beslenmede kullanılmaması/eliminasyonu olduğunu ifade eden Diyetisyen Tekin, neden tercih edildiğini anlattı.
Bazı bireylerin gluten kompleksini parçalara ayıramadığını ve sindiremediğini ifade eden Diyetisyen Tekin, bazılarının glutene karşı alerjik reaksiyonlar verebileceklerini bazılarının ise yoğun gluten hassasiyeti yaşayabileceğini kaydetti. Tekin, “Bu bireylerde gluten tamamen diyetten çıkartılarak barsak iyileşmesi hedeflenir” dedi.
Glutensiz diyete dair bazı bilgiler veren Diyetisyen Tekin, doğru bilinen yanlışlar hakkında şunları söyledi:
“‘Gluten barsak sağlığı için iyi değildir.’ cümlesi yanlıştır. Yapılan pek çok çalışma glütenin sağlıklı barsakta mikrobiyota üzerinde negatif etki gösterdiğini saptamamıştır. Hatta prebiyotik etki bakımından tahıl tüketimine ihtiyacımız olduğundan tüketimi ince barsakta bir problem olduğu saptanmayan herkese gluten tüketmek uygundur. Tam tersi glutensiz diyeti 1 aydan fazla devam ettiren kişilerde barsaktaki yararlı bakteri sayısı azalmakta olduğu ortaya konulmuştur.
‘Glutensiz diyet zayıflatır’ cümlesi yanlıştır. Glutensiz diyetin zayıflatıcı etkisi yoktur.Enerji açığı oluşturduğumuz her diyet kişiyi zayıflatır.Burada glutensiz diyetin doğru kurgulanması ve doğru anlatılması önemlidir.Glutensiz diyette dikkatsiz planlama uygulayan kişinin fazla doymuş yağ ve rafine şeker almasına sebep olabilir.
‘Gluten bir karbonhidrat kompleksidir.’cümlesi yanlıştır. Gluten; buğday, arpa ve çavdar gibi bazı tahıllarda doğal olarak bulunan ve bilimsel olarak prolamin adıyla bilinen bir depo protein ailesine verilen isimdir. Genel olarak yanlış glutensiz diyete yönelen kişilerin gluteni bir karbonhidrat olarak algılamasıdır. Oysa gliadin ve glutenin proteinlerinin bir çatı oluşmasıyla oluşur.mayalanma işlemi sırasında hamurun kabarmasını sağlar.B grubu vitaminlerin emilimine yardımcı olur proteinlerin sindirilebilirliği artar.”
Glutenin hangi gıdalarda bulunacağını anlatan Diyetisyen Tekin, şöyle söyledi:
“Gluten, çok sayıda ve çeşitte tam veya işlenmiş gıdalarda bulunabilir. İçinde gluten bulunan tahıllar arasında arpa, buğday kepeği, buğday tohumu, bulgur, çavdar, durum, irmik, kavuzlu buğday, Horasan buğdayı, kuskus, çavdar, buğday melezi olan mir, tam buğday ve tritikale sayılabilir.”
Glutensiz diyetin kime uygun ve kime uygun olmadığını hakkında ise şunları kaydetti:
“Çölyak, gluten alerjisi, glutenintoleransı tanısı almış kişilere uygun… Otoimmun rahatsızlıkların tedavisinde test diyeti olarak kullanılabilir. Kime uygun değil: B vitamini gruplarında yetersizlik yaşayan kişilere uygun değil.”
Ayşe ÖZDER
